davam.az - BÜTÖV AZƏRBAYCAN ADINA! > Çap səhifəsi > Etimad İsmayılov: "Elçibəy sağ olsaydı, Rəsul Quliyev belə danışmazdı"

"O, müxtəlif əsilli ABŞ senatorları və konqresmenlərə yarınmaq məqsədi güdür, öz anti-Türkiyə mövqeyini ortaya qoyur"

"Bizə Qarabağ lazımdır, Amerika səfirliyində verilən "buterbrod" yox"

Ədalət Partiyasının sədr müavini Etimad İsmayılovun müsahibəsi:

- Etimad bəy, son vaxtlar müxalifət düşərgəsində - İctimai Palatada və Demokratik Cəmiyyət Uğrunda Müqavimət Hərəkatında cərəyan edən gəlişmələrlə bağlı fikirlərinizi bilmək istərdik.

- Tam səmimi deyirəm, bizi adını çəkdiyiniz qurumlarda baş verənlər maraqlandırmır. Çünki, bu qurumlarda pozitiv nəsə baş vermir və biz onların perspektivlərinə şübhə ilə yanaşırıq. Biz hazırkı dövrdə zamanımızı daxili ve xarici, qlobal proseslərin təhlilinə sərf etməyi daha məqsədəuyğun sayırıq. Eyni zamanda strateji hədəflərimizə nail olmaq üçün taktiki addımlarımızı, reallıqları nəzərə alaraq, müəyyən etməklə məşğuluq.

- Nədir "Ədalət" Partiyasının strateji hədəfləri?

- Esas strateji hədəfimiz ərazi bütövlüyümüzün bərpası və mövcud olan yeni separatizm təhlükələrinin önlənməsidir. Həmçinin, Vətənimizi içəridən qurd kimi yeyən korrupsiya, yerliçilik, özbaşnalıq kimi halların ortadan qalxması üçün mübarizədir.

- İndiki məhdud imkanlarınızı göz önünə gətirsək, hansı yolla siz hədəflərinizə çatmaq istəyirsiniz?

- İnşallah, alınanda görərsiniz. Məhdud imkanlarla da çox nailiyyətlər əldə etmək olar. Axı biz boş durmuruq, gücümüzü və təsirimizi artırmaq haqqında düşünürük və buna çalışırıq.

- Ədalət Partiyası dəfələrlə bəyan edib ki, işğalda olan torpaqları yalnız müharibə yolu ilə azad etmək mümkündür. Qlobal güclərin belə bir savaşı istəməmələrini, qonşu dövlətlərin Ermənistana hər cür dəstəklərini, cəmiyyətimizin əhəmiyyətli hissəsinin "müharibə lazım deyil" əhval-ruhiyyəsini nəzərə alsaq, təklif etdiyiniz variant nə dərəcədə realdır və bir qədər də populist deyilmi?

- Bu çağırış o vaxt populizm olardı ki, bizə dividend gətirsin. Sizin sadaladığınız faktorları nəzərə alsaq, müharibə çağırışı əslində bizə partiya olaraq müsbət heç nə vermir, müharibəyə qarşı olan xarici güclərin, düşmənin arxasında dayananların hədəfinə çevrilirik, cəmiyyətimizin müəyyən kəsiminin dəstəyini itiririk. Bizim belə yanaşmamız "siyasət" və "varlıq" anlayışlarımızdan doğur. Biz hesab edirik ki, siyasət anlayışı - millətin, dövlətin taleyi deməkdir. Millət, dövlət kimi varlığımız işğal olunmuş torpaqlarsız mümkün deyil. Bizlərin əcdadlarımız və gələcək nəsillərimiz qabağında məsuliyyətimiz var və biz bunun altından şərəflə çıxmalıyıq - şəhidlərimizin qanını almalıyıq, təcavüzə məruz qalmış ana-bacılarımızın namusuna cavab verməliyik, məzarları dağıdılmış ecdadlarımızın ruhlarını şad etməliyik. Etmiriksə niyə yaşayırıq? Hər bir millətin taleyini 2-5% arası dəyişən məfkurə daşıyıcıları düşünür və biz onlardan olmaq istəyirik.

- Bəs reallıqlar necə olsun?

- Bəli, reallıqlar odur ki, iki səbəbə görə nə ABŞ, nə Rusiya, nə də Avropa bizim ərazi bütövlüyümüzün bərpasını istəmir. Bu səbəblər - Türk mənşəli və müsəlman olmağımızla bağlıdır. Buna görə onlar hətta başqa məsələlərdə üz-üzə gəlsələr də, işğal edilmiş torpaqların ermənilərdə qalması məsələsində həmrəydirlər. Bununla da qarşıda mümkün ola biləcək Türk Birliyinin qarşısını almaq, İslam dünyası ilə təmasda olan xristian dövlətini gücləndirmək əzmindədirlər. Əsirlər boyu gedən dinlərarası mübarizə indi iyrənc şəkildə aparılır. Amma reallıqlar siz təsəvvür etdiyiniz kimi dəfolunmaz da deyil - istək, iradə, cəsarət gərəkdir. Ziyanımıza olan reallıqlarla barışmamalıyıq, onları dəyişib xeyirimizə olan reallıqla əvəz etməliyik. Tarixdə bir çox nümunələr var - əzəldən zəif görsənənlər sonda qələbə qazanıblar. Naqislikdən doğulan bəhanələr axtarmamalıyıq, problemləri də başqasının üstünə atmamalıyıq. Biz ermənilərə uduzmamışıq, heç ruslara da uduzmamışıq. Bizim könüllülər və müxtəlif hərbi birləşmələrimiz hər ikisinin canına vahimə salmışdılar. Biz bir-birimizlə vuruşub məğlub olmuşuq. Deməli, başlıca iş daxildə gerçək birlik yaratmaqdır. Bəd əhval-ruhiyyə yaradan politoloqları, siyasətçiləri - yəni düşmənlərimizin beşinci kolonunu ifşa etməliyik. Bununla yanaşı, bizim əleyhimizə olan - xristian təəssübkeşliyi və antitürk əsasda birləşən beynəlxalq qüvvələrə işğal olunmuş ərazilərimizlə bağlı dönməzliyimizi bəyanatlarla yox, real addımlarla nümayiş etdirməliyik. Həm də bizim haqlı olduğumuzu bəyan edən müttəfiq dövlətlər və gündən-günə gücünü və təsirini artıran qardaş Türkiyə var. Qaldı cəmiyyətimizin əhvalına - könüllülər vuruşar, başqaları arxa cəbhədə çalışarlar - qələbə hər ikisinin birgə işindən ibarətdir.

- Bəs ilkin olaraq hansı addımlar atıla bilər indiki vaxtda?

- Birincisi, ermənilərin mövqeyindən istifadə edib danışıqlardan və bizə sırınan "konfliktin həllinin baza prinsiplərindən", dövlət kimi varlığımıza təhlükə olan "Qarabağa yüksək muxtariyyət statusu" kimi yanlış təklifimizdən imtina etməliyik. Əgər biz ermənilərə muxtariyyət statusu versək, onda nə adla həmin statusu dini dinimizdən olan avar, ləzgi, talış qardaşlarımıza da verməyək - bu da dövlətimizin yox olması deməkdir. Diqqətinizdən bu yaxınlarda Moskvada ərazi bütövlüyümüzü şübhəyə alan qüvvələrin toplantısı yayınmasın. Biz etniklərə yalnız yüksək mədəni muxtariyyat təklif edə bilərik, inzibati muxtariyyət yox. İkincisi, Naxçıvanın muxtariyyətini ləğv etməliyik ki, ermənilərə əsas verməyək - onlar bizdən həmin statusu umurlar və bu torpaqların rəsmən getməsi deməkdir.

- Amma cəmiyyətimizin fəal bir hissəsində belə bir fikir formalaşıb ki, bu gün Türkiyə, ənənəvi olaraq sadəcə ABŞ-ın regionda tapşırıqlarını yerinə yetirir və müstəqil siyasət yürütmək iqtidarında deyil. ACP lideri Rəsul Quliyev bunu mərhum Əbülfəz Elçibəyin taleyi prizmasından əsaslandırıb - yəni, Türkiyəyə güvənən Elçibəy gərəkən dəstəyi almadı...

- Belə fikirlər bizim və Türkiyənin əleyhinə olan anqlo-saks və yəhudi qüvvələrin qulluğunda duran siyasətbazların və üzdəniraq "politoloqların" canfəşanlığı nəticəsində cəmiyyətimizə sırınır. Tarix boyu müxtəlif millətlər öz varlıqlarını başqa məmləkətləri bu və ya digər şəkildə talamaqla təmin ediblər və bu proseslər bu gün də baş verir. Öz məqsədlərinə çatmaq üçün onlar həmin ərazilərdə öz əlaltılarını hakimiyyətə gətirməyi həmin ərazilərdə yaşayan xalqların mənəviyyatını təhrif etməyi - əxlaqsızlığı, korrupsiyanı və sair təşviq etməklə, ictimai-siyasi durumun özlərinə uyğun şəkildə formalaşmasını planlayırlar. Osmanlı xofu hələ bunların canından çıxmayıb. Ona görə sadaladığım qüvvələr yaxın keçmişdə Osmanlı İmperatorluğunun çökməsini təmin edib, bu gün var gücləri ilə yenidən bizim coğrafiyada İslamın və türklərin tərəqqisinin qarşısını almaq istəyirlər. Bir neçə il bundan əvvəl Türkiyənin dövlət büdcəsinin əhəmiyyətli hissəsi müxtəlif təyinatlarla həmin qüvvələr tərəfindən talanırdı, millət səfalət içində yaşayırdı, daxili ve xarici siyasət tamamilə onların arzularına uyğun şəkildə aparılırdı və sair. Amma bu günlər, Bzejinski başda olmaqla məşhur politoloqlar, ABŞ-ın vitse-prezidenti Bayden, nüfuzlu senator Makkeyn bəyan edirlər ki, bugünki Türkiyə bizim vərdiş etdiyimiz Türkiyə deyil və bunu nəzərə alaraq, Türkiyənin maraqlarını təmin edərək müttəfiqliyə nail olmalıyıq. Onlar boş yerə bu qənaətə gəlməyiblər. Türkiyənin iqtisadiyyatının sıçramasının, bölücü-terrorçulara qarşı amansız mübarizənin, İslam coğrafiyasına sahib çıxmağın, müstəqil xarici siyasət yürütməsinin - Türkiyənin Rusiya, İran siyasəti buna sübutdur, nəticəsidir. Türkiyənin regional yox, dünya miqyasındakı nüfuzunun subutu kimi baş nazir Ərdoğanın Çinə səfərini göstərmək olar. O, səfərini Çin üçün daimi baş ağrısı olan uyğur türklərinin yaşadığı bölgədən başlamışdı. Çin buna ona görə razılıq vermişdi ki, iqdisadiyyatının varlığının əhəmiyyətli hissəsini İran nefti hesabına təmin edir və Türkiyənin müsbət yanaşması olmasa, İran vurula bilməz. Türkiyə özü bu gün müxtəlif geostrateji layihələrin müəllifidir. Bununla yanaşı, ərazi bütövlüyümüz məsələsində də Türkiyənin qətiyyətli mövqeyi sadaladığım qüvvələrə işğaldakı torpaqlarımızı ermənilərin xeyirinə rəsmiləşdirməyə imkan vermir. Ermənistanın xarici işlər naziri bəyan edib ki, Türkiyənin mövqeyi Qarabağ konfliktinin nizamlamasına əngəldir. Sadaladıqlarıma görə, Ədalət Partiyası hesab edir ki, iki qardaş ölkə bütün sahələrdə dərindən yaxınlaşmalı və bu yolda bütün əngəlləri aradan qaldırmalıdırlar. Bizim Türkiyə ilə müttəfiqliyimiz ABŞ-İngiltərə münasibətləri səviyyəsinə qalxmalıdır.

Yuxarıda, Rəsul Quliyevdən gətirdiyiniz misala gəldikcə, Rəsul Quliyev öz müsahibələrində dəfələrlə bildirib ki, çörəyini analitik təhlillər edərək qazanır və 70% proqnozları düz çıxır. Hesab edirəm ki, Rəsul Quliyevin Türkiyəyə yanaşması uğursuz 30%-ə aiddir və o bu səfər çörəksiz qalacaq. Rəsul Quliyevin belə sözlərinin arxasında müxtəlifəsilli ABŞ senatorları və konqresmenlərə yarınmaq məqsədi güdülür, öz anti-Türkiyə mövqeyini ortaya qoyur. Amma məndə təəssüf hissi doğuran bu deyil, onun rəhmətlik Elçibəyə yanaşmasıdır. Mən əminəm - Elçibəy sağ olsaydı, Rəsul Quliyev belə danışmazdı.

- Sizin belə çılpaq antiqərb mövqeyinizə görə Qərb diplomatları başqa partiyalardan fərqli olaraq "Ədalət"lə təmasdan qaçırlar, öz tədbirlərinə dəvət etmirlər, sanki sizi tanımırlar...

- Əvvəla, biz heç kimə qarşı deyilik, o cümlədən Qərb dövlətlərinə. Biz sadəcə deyirik: mənəviyyatımızı təhrif etməyin, adət-ənənələrimizi dağıtmayın, dinimizə təcavüz etməyin, korrupsiyanı, özbaşnalığı təşviq etməyin, var-dövlətimizi talamayın, namusumuz olan ərazi bütövlüyümüzü şübhə altına almayın, hədəfinizə çatmaq üçün dövlət başçımıza təzyiqlər, təhdidlər etməyin, ümumillikdə xalqımızı, dövlətimizi öz maraqlarınızın qurbanına çevirməyin, tərəqqisinin qabağını almayın. Qaldı, səfirliklərin dəvətlərinə və diplomatlarla təmaslara. Bizə onların dəstəyi ilə hakimiyyət yox - millətimizin dəstəyi lazımdır. Bizə onların tanımaqları gərək deyil - anadan gəlmə özümüzü tanıyırıq. Bizə Qarabağ lazımdır, Amerika səfirliyində verilən "buterbrod" yox.