“Gözəl bir yaz günündə Ankarada dünyaya göz açdı. Uşaqlığı iki bacısı, dünyalar gözəli anası və qayğıkeş atası ilə bərabər keçdi. Orta məktəb illərində məktəblərimizdə mütəmadi olaraq şeir dinlətisi, şeir yarışması keçirən dəyərli şairə Güzidə Taranoğlu o illərdə mənim idealım olmuşdur. Bu yarışmaları qazanmaq mənim üçün ədəbi aləmə atılmağa bir başlanğıc oldu. 1990 cı illərə qədər olan çalışmalarım” Dediler zamanla hep azalırmış sevgiler” adlı şeirim dəyərli bəstəkar Bilge Özgen tərəfindən bəstələnməsi bir məcəraya səbəb oldu. O il həm Milliyətçi qəzetində üçüncülük ödülü, hem de TRT Müzik ödülünü qazandım. Daha sonra çalışmalarım davam etdi. Müxtəlif çeşitli şeir etkinliklərində, festivallarda, şeirlər oxudum. 2000 il də şeir kitabımı çıxardım. Bu arada TRT repertuarına girən əsərlərimdə çoxalırdı. Fərqli şeylər etmək istiyirdim. Bir çox festifallara qatılaraq ETV Televizyasında 57 bölüm “Mısralarda Buluşalım” adlı Şeir və Müzik programını iki ıl davam etdirdim. Şeirlərim Almancaya çevrildi. Dünya Gənç Türk Yazarlar Birliği,Türk Dünyası Hizmet ödülü, Dil Tarih Coğrafya Fakültesi YILIN ŞAİRİ ödülü, Malatya Kayısı Festivali beste yarışması üçüncülük ödülü, TRT müzik ödülünə layiq görüldüm. Hal-hazırda İLESAM da Genel müdür vəzifəsində çalışıram”

Şeirləri tanınmış müğənniləri tərəfindən oxunan, bəstəkarlar tərəfindən bəstələnən, nəinki Türkiyədə o cümlədən Azərbaycanda sevilən şairə İlter Yeşilayı oxuduqca sevməyə başladım. Hər bir sətirində dərin duyğuları aşıb-daşan şairə sevincini, kədərini özünün deyil ümumbəşər olduğunu da gözümüzün önündə canlandırır. İltər Yeşilayı Ankarada, İlim Edebi Eser Sahibleri Meslek Birliğinde (İLESAM) tanıdım və bir şair kimi, bir insan kimi çox sevdim. Onun şəxsiyyəti ilə ədəbi yaradıcılığı bir birini izlədiyini, bənzərliyini, başqalığını gətirdi ürəyimə və mən onu şeir kitabları ilə bərabər ürəyimə, yaddaşıma, ədəbi dünyamın qucağına köçürdüm. Desəm ki, İlter xanım könüllerin sevgilisidir yanılmaram. Çünki onu hər kəs sevir. Ona görə ki, o özünü sevdirə bilir hər oxunulan misrasında. Hər birimizə məlumdur ki, Şairlərin dünyası, yaşamı çox fərqlidir, şairlər kimsənin görmədiyini görüb, duymadığını duyur və hiss edənlərdir.  Onların həyata baxışları fərqlidir. Həyatı müşahidələr onları sarsıdanda, sevindirəndə sətirlərində özünü əks elətdirir. Zeytun haqqında yazdığı şeirdə də başqalığı hiss olunur. Zeytuna ürək verir, sevgi verir, dadını doidaqlarında sevgisinin rahiyyəsinə bağlayır. Çox maraqlıdır. Onun zeytun şeirini oxuduqdan sonra illərlə dilimə dəyməyən zeytunu dadmağa, sevməyə başladım.
Karanlık mabedine ne yol ne iz vermeyen, 
O simsiyah bendine kul olduğum gözlerin, 
Kaş altında kara kış, canevimdeki bakış 
Tenimi karla ovam kış yangını gözlerin 

Bırak yakarsa yaksın ne kadar yaksa da az 
Zeytinin tuzu gibi dudağımda kal biraz 

Sende o siyahların efendisi o mağrur 
O yedi renkte tek bir o her bakışı gurur, 
İnsanı süründürür, insanı yere vurur 
Sonra tutar kaldırır el pençe divan durur 

Gözlerinin hışmından her yanımda bir maraz 
Zeytinin tuzu gibi dudağımda kal biraz 

Her evin her sofranın sefası değil midir? 
Yağı özü tanesi şifası değil midir? 
O olmazsa olmazın o sürmeli maralın 
Gözüne renk verenin vefası değil midir? 

Öyleyse çabuk gitme nedir bu telaş bu naz? 
Zeytinin tuzu gibi dudağımda kal biraz 

Sırlarına düğümlü ömrüm nasıl da geçti, 
Hangi yana estiysen peşin sıra savruldum 
Sonunda infialin ayrılığa pay biçti 
Geri durdum kırıldım canevimden vuruldum 

Siler süpürür seni Asi, Fırat ve Aras, 
Zeytinin tuzu gibi dudağımda kal biraz 

Şu perişan halime elleri güldüremem, 
İçimdeki o seni, sensizken öldüremem, 
Ben varlığında bile, yokluğuna köleyim 
Kalbimdeki son rengi siyaha sildiremem 

Umutlar eğirdiğim düşlerim taraz taraz, 
Zeytinin tuzu gibi dudağımda kal biraz 

Antik efsanelerin huzur barış elçisi 
Kral ve soyluların başını bezeyen taç 
Ege'den uzatılan bir dalın ucundaki 
O barış çağrısına herkes ben gibi muhtaç 

Renginde Anadolu türküler çalan bir saz 
Zeytinin tuzu gibi dudağımda kal biraz 

Ben baharı güzledim,henüz yaza doymadan 
Bir sözümün yerine başka bir söz koymadan 
Her tövbede yeniden diz çöktüm mihrabına 
Gönlümün üstündeki teni candan soymadan 

Ne gözümde ayva var, ne kütür kütür kiraz 
Zeytinin tuzu gibi dudağımda kal biraz 

Usta değil kalfayım, sözüm bir yere kadar, 
Yenim bol gelse bile şairirm yerim hep dar, 
İnsanlara cennetten gönderilen o kutsal, 
Zeytini gözlerinde sevdiysem bunda ne var? 

Simsiyah oklarını kanıma batır da yaz 
Zeytinin tuzu gibi dudağımda kal biraz 
İlter xanımın düşüncələrində eşq, məhəbbət nə qədər güclü olsa da zamanla azalmaq ehtimalıda çoxdur. Onun təbiri ilə desək sevgilər əbədiyyən deyil onu zaman əlimizdən almağa, ürəyimiz gözümüzdən salmağa, kimlərsə əlimizdən qorarıb qaçmağa da müvəffəq ola blər.


Dediler zamanla hep azalırmış sevgiler 
Olsun bana seninle geçen yıllarım yeter 
Nasıl olsa her şeyin zamanla sonu yok mu? 
Ömür dediğimiz şey küsecek kadar çok mu? 

Dediler ki gün gelir unuturmuş gidenler, 
Olsun bana aşk dolu geçen yıllarım yeter 
Nasıl olsa her şeyin zamanla sonu yok mu? 
Ömür dediğimiz şey küsecek kadar çok mu?

İlter Yeşilayın “”Lal kiraz” şeiri də zeytun qədər ətirlidir. Şairin oxşamaları, bənzəmələri oxucunu heyran edir. Meyvələrə can verir, dadını insan, sevgi dadı ilə eyniləşdirir. Deyərdim ki, bəlkə də bu cür səpki nadir şairlərə xas olan bir duyğudur. Onun şeir çələngində həyatın rəngləri, sevginin saflığı meyvələrin ilk nübarı qədər ətirli və dadlıdır.
Ah benim ömrü mürver cânı server efendim
Sende mihman olmaya yeter mi cevrü fendim
Sevdan ki; yüreğimde incecik naz gibidir
Sözün ki; kulağımda bir çift kiraz gibidir
İsterim ki gönlümü gel mest-i harab eyle
Arz edeyim halimi udla kanunla neyle
Dem bu demdir dünyadan ikimiz de kâm alsak
Ne olurdu bu gece, mehtapta yalnız kalsak
Şu kiraz bahçesinde meşk etsek fecre kadar
Meleklerin diliyle söyleşsek ecre kadar
Gedayi’den dem vursak yahut da Külebi’den
Tarihlere mal olmuş nice can çelebiden
Meyledip hülyalara seyreylesek âlemi
Baharın dallarında zevk eylesek elemi
Avcumuzda kanarken lâl-i kirazın izi,
İki kaşın arası dâra çekseler bizi
Yar ile dosta doğru yol açıp yücelerden
Def eylesek kederi kedersiz gecelerden
Tokat’a selam dursak bir kirazın dalında
Yâd etsek erenleri tanelerin alında
Sonra saman yolunu sıyırıp üstümüzden
Hasretin matemini ayırıp üstümüzden
Üleşsek kirazları bir sana iki bana
Doyulur mu cananım ne kiraza ne sana
Kalbimde aşkın tadı sanki Tokat kirazı
Bir sepet kirazla gel gönlüm gönlüne razı
Sar elmalı yazmayı zülfüme yel değmesin
Dilerim ki elime başka bir el değmesin
Ah benim ömrü mürver, cânı server efendim
Yolunda gayba düşsem tek yönüm budur derim
Neylersin yar bu benden dâr-ı dünyada gayrı
Ne sana hasret kalır ne de uzakta ayrı
Ey benim şems-i sevdam dudağı lâl-i kiraz
Gel gönül iklimime bahtım gibi doğ biraz.
Bilirsin ki; Tokatı dehlesen de koşamaz
Tokat’ın kirazını tatmayan çok yaşamaz
Oxuduğum şairlərin sətirlərində həmişə onların özünü görməyə çalışmışam. Hardasa məmnun qalmadıqlarımda az olmayıb. Amma, tam səmimi deyəcəyəm, Mən İlter Yeşilayı oxuduqca daha çox sevməyə başladım. Hərdən düşünürdüm ki, bu xanımın üzünə Allah bu qədər nuru nədən çiləyib- onun gözə gəlmə ehtimalından qorxmuyubmu. Amma onun iç dünyasına vardıqca düşünürəm ki, Allah onun qəlbinin, içinin gözəlliyini vücuduna, dilinə, ruhuna verib və onu bu gün sıradan biri deyil, sırada olan tək-tək ilahi varlıqlarından dünyaya gətirib. İlter xanımla hələ çox yazılarımız olacağına əminəm. Onun zəngin söz çalarları, saf duyğuları əbədiyyətə qədər onun həyat yoluna öz nurunu salacaqdır.
Nəzmiyyə Hicran